بابا خیرا ساری دہاڑی نا تھکا ویا ایہا ،ڈنگر چراونڑیں توں بعد اُس بہوں سارے ڈِھنگر اکھٹے کیتن تے سانگلاں تے چاڑس ۔چھالیاں تے ڈنگر گھرے دیں چِکّس ۔پگ بدی س نال ای سانگلاں ہتھ پا کے بھاری لُڑھ سرے تے چائی تے گھرے دیں ٹُر پیا۔
گھر پہنچنے نال گوتاوہ بنڑا کے کُھرلی چ سٹاس تے منہ ہتھ مشکل نال ای دھوتےس تے مسیتی چ بانگ مل پئی نمازاں نی تیاری کہ کرنی ایہی چھٹے نا مسیتی پہنچا تے اوضو کر کے جماتاں نال رَل گیا۔
سردیاں نا موسم ایہا اتوں کوہیڑاں وکھری ٹھڈ بنڑائی ویہی ایہی۔ ہِنجے کمنڑوارا لگ گیاس تے گھر آیا تریمتی روٹی دتی س اوکھی تے بھانویں سوکھی ٹاپاں کھا کے لیپھ اتے کیتا س تے سوّڑیں نے تیاری کر گھدی س نیندر کتھوں آوے آ جے ہتھچ پوہلی نی لِتّاں پُڑ گئیاں ایہاں جنھاں نی چبھن کدن سوّنڑ دینی ایہی۔پر وت وی بابا خیرا دڑ وٹ گیا۔
راتی کدھرائیں بارہ وجے اکھ ونج لگی س لیکن سوّڑاں وی نصیباں نال ہوناں۔ باہر گلی چ کتیاں ناں بھوکاٹ تے دھرَبہ دھرَبہ نی آواز وت جگا دتاس۔ سوچاس ہیجے وئے کور ہو سکنا جے ہِتنی زیادہ بھوکاٹ پئی پئی۔ بابے خیرے نا آپڑاں گُلٹریا کتا وی کِلہ تُرڑیناں ایہا پر لوہے نا سنگُل کدن ترٹنا ایہا۔ مال سارا نال ای واڑی چ بدھا پیا ایہا چوری نا ڈر بی ایہا۔ اس واسے بابا خیرا اٹھا کتے آں دُھر کیتی س نال ای گالھ کڈ کے آکھاس کُرشے ،بندے نا پتر بنڑ۔ کُرشے کرشے۔
واڑی نا چکر لایاس ادھر بی خیر ایہی نا کوئی بندہ ایہا نا بندے نی ذات ایہی۔ سردی تے کوہیڑ جُسہ کھینی ایہی۔
بابا خیرا کتے آں چپ کرا کے وت لیپھ اُتے کیتا تے دَڑوَٹ گیا۔ ادھا گھنٹا سُتّا ہوسی وت کُتیاں نا بھوکاٹ شروع ہو گیا تے ویہڑے چ بدھا ویہا گُلٹریا وی ویہڑا سرے تے چا گدھا۔ بابا خیرا وت اُٹھا واڑی نال نال گلی نی بی پڑتیت کیتی لیکن کُجھ وی نئیں ملاس۔ کتے آں دو چار گالی گڈ کے چپ کرایاس تے وت کمنیاں کمنیاں لیپھ اتے چا کیتاس تے سوّڑیں نی جودی کیتی س جُسا ہتنا تیز کُدن گرم ہونا بہوں دیر تو بعد اکھ لگیس کوئی گھنٹا سُتا ہوسی تے وت گلٹریا بھونکنڑ لگ پیا تے انج لگنا ایہا جے ویہڑے چ کوئی لتھا۔ بابا خیرے آں کاوُڑ چڑھ گئی وت لیپھے چوں نکلا تے باہر ویہڑا چیک کیتا نہ کوئی بندہ ایہا تے نہ ای کوئی ہور مخلوق ایہی۔ بابے خیرے ہک بھلی وڈی ڈلھ چائی تے آپڑیں راکھویں گُلٹریے آں زور نال سرے چ ماری کتا ٹوک کے لما ہو گیا بابے خیرے گالھ کڈ کے آکھاس۔ سونا کہ نئیں سارے گرائیں نے کتے ستے پئین توہاں اوتری نیا ” وکھرے چور” پئے پونن۔ وت کتا نئیں ہلا تے بابا خیرا آپڑیں مالھ چ رج کے سُتا تے فدری نی نماز وی رہ گئی س ۔ صبح اٹھ کے چھالیاں چو کے کتے آں ددھ پاون لگا تے حران ہویا جے کتا مر گیا ایہا۔ بابے خیرے گلٹریے کتے نا سر تکا جہڑا دو حصیاں چ پاٹا پیا ایہا۔ بابا سر نپ کے بہہ گیا کیوں جے کتے نی پُٹپپڑی آں بھاری ڈلھ چیر کے رکھ دتا ایہا۔ بابے خیرے نا ایہا گُلٹریا کتا گرائیں نے میلے چ پنجھا ہزار ناں وکنا ایہا لیکن راکھی واسے نئیں ویچا۔ لیکن کاوُڑ تے ڈلھ کم کر گئی۔
ڈکشنری:۔
1۔ لیپھ (لے پھ)معنی رضائی
2۔پُٹپُپڑی (پُٹ پُٹ ڑی)معنی دماغ کا ایسا حصہ جس میں چوٹ لگنے سے فورا موت واقع ہو جاتی ہے۔
3۔ ڈلھ معنی بھاری پتھر
4۔ڈھنگر (ڈِھن گر)معنی خاردار جھاڑی کی سوکھی شاخیں
5۔ سانگل معنی ایسی موٹی شاخ جس کا اگلا سرا دو شاخا ہو جس کی شکل انگریزی الفا بٹ کے وائی (Y ) جیسی ہو۔
6۔ کوہیڑ(کوہیڑ) معنی دھند
7۔ تریمت (تری مُت)معنی بیوی
8۔ لِتاں معنی چھوٹے چھوٹے کانٹے
9۔بھوکاٹ معنی کتوں کے بھونکنے کی آواز
10۔ پڑتیت (پڑ تی ت)معنی پڑتال
11۔ جودی معنی کوشش
12۔ چھالیاں معنی بکریاں 13۔ گُلٹریا (گل ٹر یا)معنی کتے کی ایک قسم جس کا منہ بہت بڑا ہوتا ہے
سیّد حبدار قائم
آف غریب وال
میرا تعلق پنڈیگھیب کے ایک نواحی گاوں غریبوال سے ہے میں نے اپنا ادبی سفر 1985 سے شروع کیا تھا جو عسکری فرائض کی وجہ سے 1989 میں رک گیا جو 2015 میں دوبارہ شروع کیا ہے جس میں نعت نظم سلام اور غزل لکھ رہا ہوں نثر میں میری دو اردو کتابیں جبکہ ایک پنجابی کتاب اشاعت آشنا ہو چکی ہے
تمام تحریریں لکھاریوں کی ذاتی آراء ہیں۔ ادارے کا ان سے متفق ہونا ضروری نہیں۔
